सोलापूरचे ख्यातनाम न्यूरोसर्जन डॉ. शिरीष वळसंगकर यांच्या आत्महत्येची बातमी अत्यंत धक्कादायक आणि मन हेलावून टाकणारी आहे. वैद्यकीय क्षेत्रात सर्वोच्च यश मिळवलेले, प्रचंड प्रतिष्ठा आणि संपत्ती असलेले, केवळ सोलापूरच नव्हे, तर महाराष्ट्रभरातील हजारो रुग्णांसाठी आशेचा किरण असलेले डॉ. वळसंगकर यांनी अचानक आयुष्याचा शेवट करावा, हे अनाकलनीय वाटते. एका यशस्वी आणि परिपूर्ण वाटणाऱ्या जीवनाचा असा अचानक आणि दुःखद अस्त, हा समाजासाठी अनेक प्रश्न उभे करणारा आहे.
डॉ. वळसंगकर हे वैद्यकीय क्षेत्रातील एक अग्रगण्य नाव होते. त्यांची बुद्धिमत्ता, कौशल्य आणि अनुभव यामुळे गंभीर आणि गुंतागुंतीच्या शस्त्रक्रिया करण्यासाठी त्यांची विशेष ओळख होती. त्यांच्याकडे उपचारासाठी येणाऱ्या रुग्णांची मोठी प्रतीक्षा यादी हे त्यांच्या लोकप्रियतेचे आणि लोकांच्या त्यांच्यावरील विश्वासाचे प्रतीक होते. स्वतःचे चार्टर्ड प्लेन बाळगण्यापर्यंतचा त्यांचा प्रवास हा त्यांच्या असामान्य कर्तृत्वाची आणि आर्थिक यशाची ग्वाही देतो. बाह्यतः सर्वार्थाने यशस्वी आणि समाधानी वाटणारे त्यांचे जीवन होते.
परंतु, त्यांच्या आत्महत्येनंतर समोर आलेल्या माहितीनुसार, या तेजस्वी कारकिर्दीमागे काही गंभीर ताण आणि संघर्ष दडलेले होते, हे दुर्दैवाने अधोरेखित होते. आत्महत्येपूर्वी त्यांनी लिहिलेली चिठ्ठी आणि त्या आधारावर त्यांच्या हॉस्पिटलमधील एका प्रशासकीय अधिकाऱ्यावर आत्महत्येला प्रवृत्त केल्याचा दाखल झालेला गुन्हा, हे या घटनेला एक वेगळे वळण देते. आर्थिक व्यवहारातील अनियमितता आणि यासंदर्भात डॉक्टरांचा पारदर्शकतेचा आग्रह यामुळे निर्माण झालेला संघर्ष, एका कर्मचाऱ्याला कामावरून काढणे आणि त्यानंतर संबंधित कर्मचाऱ्याने कथितरित्या दिलेली धमकी, या सर्व घटनाक्रमामुळे डॉ. वळसंगकर प्रचंड तणावाखाली होते, अशी चर्चा आहे.
हे प्रकरण कामाच्या ठिकाणच्या संबंधांमधील गुंतागुंत आणि त्यामुळे निर्माण होणाऱ्या मानसिक दबावाचे गंभीर उदाहरण आहे. जेव्हा व्यावसायिक संबंधांमध्ये विश्वासार्हता आणि नैतिकतेचा अभाव येतो, तेव्हा त्याचा थेट परिणाम व्यक्तीच्या मानसिक स्वास्थ्यावर होऊ शकतो. विशेषतः डॉक्टरसारख्या उच्च तणावाच्या व्यवसायात असलेल्या व्यक्तीसाठी, व्यावसायिक समस्यांमधून निर्माण होणारा ताण अधिक गंभीर रूप धारण करू शकतो. रुग्णांचे प्राण वाचवण्याची जबाबदारी आणि व्यावसायिक कामकाजातील संघर्ष यांचा एकत्रित भार पेलणे किती कठीण असू शकते, याचा हा एक दुःखद प्रत्यय आहे.
डॉ. वळसंगकर यांच्यासारख्या यशाच्या शिखरावर असलेल्या व्यक्तीनेही असा टोकाचा निर्णय घ्यावा, हे दर्शवते की यश, पैसा किंवा प्रतिष्ठा कोणत्याही व्यक्तीला मानसिक तणाव आणि संघर्षांपासून वाचवू शकत नाही. बाह्य जग कितीही संपन्न दिसत असले, तरी अंतर्गत स्तरावर प्रत्येक व्यक्तीला आपले वेगळे लढे लढावे लागतात. अनेकदा हे ताण अदृश्य असतात आणि त्यांची तीव्रता बाहेरून दिसणाऱ्या प्रतिमेमुळे कमी वाटू शकते, पण प्रत्यक्षात ते जीवघेणे ठरू शकतात.
या प्रकरणाचा पोलीस तपास सुरू आहे आणि सत्य लवकरच समोर येईल अशी अपेक्षा आहे. दोषींवर योग्य ती कारवाई होईलच. परंतु, या घटनेतून समाजाने आणि विशेषतः व्यावसायिक जगताने काही गंभीर धडे घेणे आवश्यक आहे. कामाच्या ठिकाणी निरोगी आणि नैतिक वातावरण राखणे किती महत्त्वाचे आहे, हे या घटनेने दाखवून दिले आहे. तसेच, मानसिक आरोग्याकडे आणि तणाव व्यवस्थापनाकडे गांभीर्याने पाहण्याची गरज या निमित्ताने अधोरेखित होते. यशस्वी व्यक्ती देखील तणावाखाली असू शकतात आणि त्यांनाही मदतीची गरज भासू शकते, हे वास्तव स्वीकारून मानसिक आधारासाठी एक आश्वासक वातावरण निर्माण करणे ही काळाची गरज आहे.
डॉ. शिरीष वळसंगकर यांच्या निधनाने सोलापूरचे मोठे नुकसान झाले आहे. एका कुशल डॉक्टरांना आणि एका प्रतिष्ठित व्यक्तीला आपण गमावले आहे. या दुःखद घटनेतून प्रेरणा घेऊन कामाच्या ठिकाणचे ताण, आर्थिक नैतिकता आणि मानसिक आरोग्य यांसारख्या विषयांवर समाजात अधिक जागरूकता निर्माण झाली पाहिजे, हीच त्यांना खरी श्रद्धांजली ठरेल.
- सुनील ढेपे , संपादक, धाराशिव लाइव्ह