आरोग्य मंत्री तानाजी सावंत यांनी धाराशिव जिल्ह्यातील वाशी तालुक्यातल्या कोठावळा पिंपळगाव या गावात झालेल्या गाव संवाद दौऱ्यात शेतकऱ्याशी केलेल्या वर्तनामुळे एक महत्त्वपूर्ण मुद्दा समोर आला आहे. शेतकऱ्यांनी मांडलेल्या व्यथा, त्यांच्या समस्यांची दखल घेण्याऐवजी, सावंत यांनी शेतकऱ्याला अपमानित करून त्याचा अवमान करण्याचा प्रयत्न केला. या प्रकारामुळे राजकीय नेत्यांच्या वर्तणुकीचा आणि शेतकऱ्यांच्या प्रश्नांबद्दल त्यांच्या संवेदनशीलतेचा विचार करणे आवश्यक झाले आहे.
प्रथम, शेतकऱ्यांच्या समस्यांबद्दल विचार करणे आणि त्यांना सोडविण्यासाठी प्रयत्न करणे हे प्रत्येक लोकप्रतिनिधीचे कर्तव्य आहे. शेतकरी हा आपल्या समाजाचा आणि अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे. परंतु, तानाजी सावंत यांनी शेतकऱ्याला “अवकातीत राहून बोलायचं” असे म्हणून त्याची अवहेलना केली, ही बाब चिंताजनक आहे. शेतकरी आपली व्यथा मांडण्यासाठी आलेला असताना, त्याला अशाप्रकारे त्रास देणे हे केवळ अनुचितच नाही, तर एका जबाबदार नेत्याला अशोभनीय आहे.
घटनेचे तपशील पाहता, शेतकऱ्याने गावाच्या शेजारील बंधाऱ्यावर दरवाजे बसवण्याची मागणी केली होती, जेणेकरून आजूबाजूच्या शेतात पाणी जाऊ शकेल. या मागणीला तात्काळ प्रतिसाद देण्याऐवजी, सावंत यांनी त्याच्या मागणीला दुर्लक्ष केले आणि त्याला अपमानास्पद विधानांद्वारे तिरस्कृत केले. यावरून दिसून येते की, राजकीय नेत्यांना शेतकऱ्यांच्या गरजांची कितपत जाणीव आहे, आणि ते त्यांना किती गंभीरतेने घेतात.
याशिवाय, तानाजी सावंत यांनी काँग्रेस-राष्ट्रवादीसोबतच्या संबंधांबद्दल केलेले विधान देखील चर्चेत आले आहे. “काँग्रेस-राष्ट्रवादीशी आयुष्यात आपले पटले नाही, जरी आज मांडीला मांडी लावून बसलो असलो तरी बाहेर आलं की उलट्या होतात” असे त्यांनी विधान केले आहे. या विधानामुळे महायुतीच्या अंतर्गत एक प्रकारचा तणाव निर्माण झाला आहे. सरकारमध्ये इतक्या महत्त्वाच्या पदावर असलेल्या व्यक्तीने अशा प्रकारचे विधान करणे, सरकारच्या एकात्मतेवर आणि स्थैर्यावर प्रश्नचिन्ह निर्माण करू शकते.
राजकारणात मतभेद असणे सामान्य आहे, परंतु अशा मतभेदांमुळे जर सरकारच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम होत असेल तर ते गंभीर चिंतेचे कारण आहे. सावंत यांच्या विधानांनी महायुतीच्या अंतर्गत संघर्षाचे संकेत दिले आहेत, जे आगामी काळात अधिक गंभीर रूप घेऊ शकतात.
या घटनेवरून शिकण्यासारखे अनेक धडे आहेत. सर्वप्रथम, शेतकऱ्यांच्या समस्यांना योग्य प्रकारे ऐकून घेणे आणि त्यांचे निराकरण करणे हे सरकारचे प्राथमिक कर्तव्य आहे. तसेच, लोकप्रतिनिधींनी आपल्या वर्तनात विनम्रता आणि सन्मान राखणे आवश्यक आहे. त्यांच्या वर्तणुकीतून समाजातील सर्व घटकांना सन्मान आणि न्याय मिळाला पाहिजे. शेवटी, राजकीय नेत्यांनी आपले वक्तव्य आणि वर्तन नियंत्रित ठेवले पाहिजे, जेणेकरून त्यातून सामाजिक आणि राजकीय अस्थिरता निर्माण होणार नाही.
तानाजी सावंत यांच्या या वर्तनावरून आणि विधानांवरून राजकीय नेत्यांना आणि समाजाला हा विचार करावा लागेल की, शेतकऱ्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी आपली राजकीय व्यवस्था कितपत संवेदनशील आहे? तसेच, राजकीय नेतृत्त्वात सन्मान, न्याय, आणि जबाबदारी या मूल्यांचे पालन करण्याची गरज अधोरेखित करते. या घटनेनंतर, तातडीने आणि प्रभावीपणे शेतकऱ्यांच्या समस्यांकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे, अन्यथा शेतकऱ्यांचा सरकारवरचा विश्वास कमी होण्याचा धोका आहे.
- सुनील ढेपे, संपादक, धाराशिव लाइव्ह