डोळ्यात अंधार, पण हृदयात विठ्ठल: दृष्टिहिनांची अभूतपूर्व पायी वारी पंढरीच्या वाटेवर!

धाराशिव: डोळ्यांनी जरी बाह्य जगाचा रंग दिसत नसला, तरी अंतरीच्या डोळ्यांनी विठ्ठलाचे सावळेशुभ्र रूप स्पष्ट दिसते. याच अतूट श्रद्धेच्या बळावर, तब्बल ४१५ किलोमीटरचा पायी प्रवास करत, दृष्टिहीन वारकऱ्यांची एक दिंडी पंढरपूरच्या दिशेने मार्गस्थ झाली आहे. एकमेकांच्या हातांचा आधार आणि मुखात विठ्ठलनामाचा अखंड गजर, हाच त्यांच्या वारीचा सोहळा आहे. सध्या धाराशिव जिल्ह्यात दाखल झालेल्या या दिंडीने भक्ती आणि निर्धाराचा एक नवा आदर्श घालून दिला आहे.

हिंगोली जिल्ह्यातील गोरेगाव येथील ‘दिव्यांग संघ पुनर्वसन केंद्रा’च्या ‘संत सूरदास महाराज दिव्यांग संघा’ने या आगळ्यावेगळ्या दिंडीचे आयोजन केले आहे. यात पूर्णपणे दृष्टिहीन असलेले दहा वारकरी सहभागी झाले आहेत. त्यांची काळजी घेण्यासाठी आणि वाटेत मदत करण्यासाठी पाच सहकारी वारकरी देखील त्यांच्यासोबत आहेत. वाशिमपासून सुरू झालेला हा प्रवास, अनेक मजल दरमजल करत सध्या धाराशिव जिल्ह्यातील कळंब शहरात मुक्कामासाठी विसावला आहे.

या वारकऱ्यांसाठी त्यांची दृष्टी म्हणजे एकमेकांचा हात आणि त्यांची वाट म्हणजे विठ्ठल नामाचा गजर. बाहेरील जगाचा अंधार त्यांना अडवू शकत नाही, कारण त्यांच्या मनात भक्तीचा प्रकाश अखंड तेवत आहे. “आम्हाला डोळ्यांनी दिसत नसलं तरी आमचा विठोबा आम्हाला कायम दिसतो. त्याचं रूप मनात साठवूनच आम्ही पंढरीची वाट चालतोय,” असे हे वारकरी मोठ्या श्रद्धेने सांगतात. त्यांच्या मुखातून निघणारे अभंग आणि विठ्ठल नामाचा जयघोष, हाच त्यांना पुढे जाण्याची ऊर्जा देतो. त्यांची ही निस्सीम भक्ती पाहून रस्त्यातील गावकरीही नतमस्तक होत आहेत.

त्यांच्या या अविचल भक्तीचे वर्णन करताना संत एकनाथांचा अभंग आठवतो, जो त्यांच्यासाठी केवळ शब्द नसून अनुभव आहे:

$$\text{तीर्थ विठ्ठल, क्षेत्र विठ्ठल ।}\text{देव विठ्ठल, देवपूजा विठ्ठल ॥}\text{माता विठ्ठल, पिता विठ्ठल ।}\text{बंधु विठ्ठल, गोत्र विठ्ठल ॥}$$या वारकऱ्यांसाठी विठ्ठलच त्यांचे तीर्थ, क्षेत्र, आई-वडील आणि सर्वस्व आहे. शारीरिक मर्यादांवर मात करत, केवळ भक्तीच्या बळावर सुरू असलेला हा प्रवास, अनेकांसाठी प्रेरणास्रोत ठरत आहे. ही दिंडी म्हणजे केवळ पायी वारी नसून, श्रद्धेने संकटांवर कशी मात करता येते, याचा चालता-बोलता साक्षात्कार आहे. कळंबमधील मुक्काम संपवून, नव्या उमेदीने ही दिंडी लवकरच पंढरीच्या दिशेने पुढील प्रवासाला निघेल.

Video