तुळजापूर: महाराष्ट्राची कुलस्वामिनी आणि छत्रपती शिवरायांचे स्फूर्तिस्थान असलेल्या श्री तुळजाभवानी देवीच्या दारी आता एका नव्या वादाने तोंड वर काढले आहे. तब्बल १६०० कोटी रुपयांच्या महत्त्वकांक्षी विकास आराखड्यातील १०८ फुटी भव्य मूर्तीच्या स्वरूपावरून राजकीय आणि सामाजिक वातावरण तापले आहे. देवीची मूर्ती द्विभुजा असावी की अष्टभुजा, यावरून सुरू झालेला हा वाद आता केवळ श्रद्धेपुरता मर्यादित न राहता, तो राजकीय आखाड्यात पोहोचला आहे.
वादाचे मूळ काय?
स्थानिक भाजप आमदार राणाजगजितसिंह पाटील यांचा ‘ड्रीम प्रोजेक्ट’ असलेल्या या विकास आराखड्यात छत्रपती शिवाजी महाराजांना भवानी तलवार प्रदान करतानाची देवीची १०८ फुटी उंच मूर्ती उभारण्याचे नियोजन आहे. या मूर्तीचे अष्टभुजा असलेले संकल्पचित्र मंदिर संस्थानच्या संकेतस्थळावर प्रसिद्धही करण्यात आले. मात्र, येथूनच वादाची ठिणगी पडली.
राजकीय हस्तक्षेप आणि नवा पेच
धाराशिवचे पालकमंत्री प्रताप सरनाईक यांनी मुंबईत बैठक घेऊन हे संकल्पचित्र तात्काळ हटवण्याचे आदेश दिले. सुरुवातीला आमदार राणा पाटील एकटेच हा प्रकल्प रेटत असल्याचा आणि स्थानिकांना विश्वासात घेतले जात नसल्याचा आरोप होत होता. आता सरनाईकांच्या थेट हस्तक्षेपामुळे या वादाला राजकीय वळण लागले आहे.
एकीकडे ठाकरे गटाचे आमदार कैलास पाटील यांनी, “देवीच्या मूळ रूपात कोणताही बदल होऊ नये, सर्वांची भावना मूळ रूपाचीच आहे,” असे म्हणत द्विभुजा मूर्तीला पाठिंबा दर्शवला आहे, तर दुसरीकडे मंदिरातील पुजारी वर्गानेही अशाच भावना व्यक्त केल्या आहेत.
वादाची जुनी मालिका
गेल्या काही काळात मंदिराच्या गाभाऱ्यातील शिळांना तडे जाणे, शस्त्रपूजनाची तलवार गहाळ होण्याचे आरोप-प्रत्यारोप आणि आता मूर्तीवरून सुरू झालेला हा नवा वाद; यामुळे साडेतीन शक्तीपीठांपैकी एक असलेल्या या तीर्थक्षेत्राच्या व्यवस्थापनावर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.
आता पुढे काय?
या प्रकरणात आता एक नवा पेच निर्माण झाला आहे. आमदार राणा पाटील यांनी सावध भूमिका घेत मूर्तीचा निर्णय ‘कला संचालनालया’वर सोपवला आहे. विशेष म्हणजे, मूर्ती निर्मितीसाठी मागवण्यात आलेल्या निविदेत आणि कला संचालनालयाच्या वर्णनात देवीचे रूप ‘अष्टभुजा’ असल्याचे स्पष्ट नमूद केले आहे. त्यामुळे एकीकडे पालकमंत्री आणि स्थानिक द्विभुजा मूर्तीसाठी आग्रही असताना, दुसरीकडे सरकारी कागदपत्रे आणि तज्ज्ञांचा अहवाल अष्टभुजा रूपालाच दुजोरा देत आहेत.
त्यामुळे आता पालकमंत्री प्रताप सरनाईक काय भूमिका घेणार आणि हा वाद सामोपचाराने मिटणार की आणखी चिघळणार, याकडे संपूर्ण महाराष्ट्राचे लक्ष लागले आहे. भक्ती, राजकारण आणि इतिहासाच्या या त्रिकोणात देवीच्या मूर्तीचे अंतिम स्वरूप काय असेल, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.