कोलकातामधील आरजी कर हॉस्पिटलमध्ये घडलेली अमानुष घटना केवळ एका व्यक्तीची हत्या नसून, संपूर्ण समाजाच्या विवेकबुद्धीवर घाला घालणारी आहे. एका तरुण महिला डॉक्टर, जी समाजाच्या आरोग्यासाठी समर्पित होती, तिलाच या आरोग्याच्या मंदिरात क्रूरतेचा बळी ठरवण्यात आले. ही घटना केवळ एका व्यक्तीच्या जीवनाची हानी नसून, आपल्या मूल्यांची, आपल्या संस्कृतीची हानी आहे.
सेमिनार हॉल, जो ज्ञानाचा प्रसार करण्यासाठी असतो, तिथेच घडलेल्या या घटनेने आपल्याला सारेच हादरवून सोडले आहे. एका ३१ वर्षीय महिला डॉक्टरवर प्रथम बलात्कार करण्यात आला आणि नंतर तिची गळा दाबून हत्या करण्यात आली. ही घटना केवळ तिच्या कुटुंबियांसाठीच नव्हे तर संपूर्ण देशासाठी एक धक्कादायक घटना होती.
ही घटना आपल्याला विचार करायला लावते की आपण नेमके कुठे चुकत आहोत? आपल्या समाजात असे कोणते घटक आहेत जे अशा घटनांना जन्म देतात? केवळ कायदे करून किंवा शिक्षा देऊन आपण या समस्येचे मूळ कापू शकणार नाही. आपल्याला आपल्या विचारसरणीत, आपल्या संस्कारांत बदल करावा लागेल. मुलींना लहानपणापासूनच त्यांच्या हक्कांबद्दल, त्यांच्या सुरक्षिततेबद्दल जागरूक करावे लागेल. मुलांना आदर आणि समानतेचे धडे द्यावे लागतील.
ही घटना आपल्या समाजातील क्रूरतेचे आणि असंवेदनशीलतेचे ज्वलंत उदाहरण आहे. ही घटना केवळ त्या पीडितेच्या जीवनावर परिणाम करणारी नाही, तर संपूर्ण समाजाच्या नैतिकतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करणारी आहे. या घटनेनंतर झालेल्या आंदोलकांच्या तोडफोडीमुळे परिस्थिती आणखी भयंकर झाली आहे. या घटनेवर विचार करताना समाजाच्या मानसिकतेवर प्रश्न उपस्थित करणे आवश्यक आहे.
या घटनेत एकीकडे बलात्कार आणि हत्येचे अमानवी कृत्य घडले, तर दुसरीकडे समाजाच्या संतापातून उसळलेल्या हिंसाचाराने परिस्थिती आणखी बिघडली. अशा घटनांमुळे महिलांच्या सुरक्षिततेसाठी केवळ कायदेच नव्हे, तर समाजाच्या मानसिकतेत बदल होणे आवश्यक आहे. हे लक्षात घेतले पाहिजे की, फक्त कायद्यांनी किंवा नियमांनी महिलांची सुरक्षा शक्य नाही; त्यासाठी आपल्या समाजाच्या विचारसरणीत आणि आचरणात बदल करावा लागेल.
महिलांच्या सुरक्षिततेसाठी सजगता आणि जागरुकता वाढवणे ही आता काळाची गरज आहे. सरकारने कडक कायदे तयार करणे आणि त्यांच्या अंमलबजावणीसाठी कठोर पावले उचलणे आवश्यक आहे. परंतु त्याचबरोबर, समाजातील प्रत्येक व्यक्तीने आपल्या आचरणात सुधारणा करून महिलांसाठी सुरक्षित वातावरण निर्माण करणे आवश्यक आहे. शाळा, महाविद्यालये आणि कार्यस्थळांमध्ये महिलांच्या सुरक्षेसाठी विशेष उपक्रम राबवले पाहिजेत.
या प्रकरणामुळे आपल्या समाजातील दुर्दैवी सत्य समोर आले आहे की, आपण अजूनही महिलांच्या सुरक्षिततेच्या दृष्टीने किती मागासलेले आहोत. या घटनेने आपण सर्वांनी एकत्र येऊन महिलांच्या सुरक्षिततेसाठी कृतिशील होण्याची आणि त्यासाठी ठोस उपाययोजना करण्याची गरज आहे. न्याय व्यवस्थेने या प्रकरणात कडक कारवाई करावी आणि समाजातील विकृत प्रवृत्तींचे निर्मूलन करण्यासाठी सर्वांनी एकत्र येण्याची आवश्यकता आहे.
– सुनील ढेपे , ज्येष्ठ पत्रकार, धाराशिव – पुणे
