महाराष्ट्राच्या मराठवाड्यातील धाराशिव जिल्ह्याची सद्यस्थिती अत्यंत चिंताजनक असून, विकासाच्या आघाडीवर जिल्हा अजूनही पिछाडीवर आहे. देशातील सर्वाधिक मागास जिल्ह्यांच्या यादीत तिसऱ्या स्थानावर असलेल्या धाराशिवची ही अवस्था केवळ प्रशासनासाठीच नव्हे, तर संपूर्ण महाराष्ट्रासाठी लाजिरवाणी बाब आहे. वाढती लोकसंख्या, रोजगाराच्या संधींचा अभाव, दळणवळणाच्या सुविधांची दुरवस्था, स्वच्छतेचा बोजवारा आणि राजकीय नेतृत्वाचा निष्क्रियपणा या सर्व कारणांमुळे जिल्ह्यातील जनजीवन अत्यंत कष्टप्रद बनले आहे.
औद्योगिक विकासाचा अभाव
धाराशिव हे जिल्ह्याचे मुख्य ठिकाण असूनही येथे औद्योगिक विकासाचा पूर्णपणे अभाव आहे. यामुळे स्थानिक तरुणांना रोजगाराच्या शोधात मोठ्या शहरांकडे स्थलांतर करण्याशिवाय पर्याय उरलेला नाही. कौडगाव एमआयडीसीमध्ये नवीन उद्योग आणण्यासाठी प्रशासनाने आत्तापर्यंत कोणतीही ठोस पावले उचललेली नाहीत, ज्यामुळे तरुणांमध्ये असंतोष वाढत आहे.
पायाभूत सुविधांची दुरवस्था
शहरातील पायाभूत सुविधांची स्थितीही अत्यंत बिकट आहे. जुने बस स्थानक पाडून नवीन बांधण्याचे काम गेल्या अनेक वर्षांपासून संथ गतीने सुरू आहे, ज्यामुळे प्रवाशांना तात्पुरत्या आणि अपुऱ्या सोयी-सुविधांमध्ये प्रवास करावा लागत आहे. शहरातील अंतर्गत रस्त्यांची अवस्थाही अत्यंत खराब आहे. भुयारी गटार योजनेच्या कामात झालेल्या त्रुटींमुळे आणि रस्त्यांच्या दुरुस्तीच्या अभावामुळे नागरिकांना खड्डे, चिखल आणि धुळीचा सामना करावा लागत आहे. यामुळे अपघातांचे प्रमाण वाढत असून, नागरिकांच्या आरोग्यालाही धोका निर्माण झाला आहे.
स्वच्छतेचा प्रश्न गंभीर
शहरात स्वच्छतेचा पूर्णपणे अभाव आहे. नवीन कंत्राटदार नेमूनही कचऱ्याचा प्रश्न कायम आहे. अनेक भागांत कचऱ्याचे ढीग पडून असल्याने दुर्गंधी पसरते आहे. यामुळे साथीच्या रोगांचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता वाढली आहे.
राजकीय नेतृत्वाचा निष्क्रियपणा
निवडणुकांच्या काळात राजकीय नेते मोठमोठी आश्वासने देतात, मात्र निवडणूक झाल्यानंतर त्यांचा विकासाकडे दुर्लक्ष होतो. धाराशिवच्या विकासासाठी प्रशासन, राजकीय नेतृत्व आणि नागरिकांनी एकत्र येऊन प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.
धाराशिव जिल्ह्याच्या सर्वांगीण विकासासाठी पुढील उपाययोजना करणे आवश्यक आहे:
औद्योगिक विकासाला चालना: नवीन उद्योगांना आकर्षित करण्यासाठी धोरणात्मक पावले उचलणे, कौडगाव एमआयडीसीचा विकास करणे.
पायाभूत सुविधा सुधारणे: रस्ते, वाहतूक व्यवस्था, पाणीपुरवठा, आरोग्य सेवा यांसारख्या मूलभूत सुविधांमध्ये सुधारणा करणे.
स्वच्छतेवर भर: स्वच्छता मोहिमा राबवणे, कचरा व्यवस्थापनासाठी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करणे.
रोजगार निर्मिती: स्थानिक उद्योगांना प्रोत्साहन देऊन रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे.
राजकीय इच्छाशक्ती: राजकीय नेत्यांनी विकासकामांना प्राधान्य देणे, प्रशासनावर योग्य नियंत्रण ठेवणे.
नागरिकांचा सहभाग: विकासात्मक कामांमध्ये नागरिकांचा सक्रिय सहभाग घडवून आणणे.
धाराशिवच्या विकासाची जबाबदारी केवळ शासनाचीच नव्हे, तर ती एक सामाजिक जबाबदारी आहे. आपल्या जिल्ह्याला विकासाच्या वाटेवर नेण्यासाठी आपण सर्वांनी एकत्र येऊन प्रयत्न करूया.
– सुनील ढेपे
संपादक , धाराशिव लाइव्ह