धाराशिव: जिल्ह्याधिकारी कीर्ती किरण पुजार यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या एका महत्त्वपूर्ण बैठकीत खत उत्पादक कंपन्या आणि विक्रेत्यांना शेतकऱ्यांच्या हिताचे रक्षण करण्याचे कडक निर्देश देण्यात आले. कोणत्याही शेतकऱ्यावर विशिष्ट खत खरेदी करण्याची सक्ती केल्यास किंवा एमआरपीपेक्षा जास्त दराने खत विकल्यास संबंधित कंपन्या आणि विक्रेत्यांवर जीवनावश्यक वस्तू कायदा १९५५ आणि खत नियंत्रण आदेश १९८५ नुसार कठोर कारवाई केली जाईल, असा स्पष्ट इशारा जिल्हाधिकारी पुजार यांनी दिला.
बैठकीतील प्रमुख निर्देश:
- मागणीनुसार पुरवठा: शेतकऱ्यांच्या मागणीनुसार त्यांना पुरेसा खत पुरवठा करणे बंधनकारक आहे.
- सक्ती नाही: कोणत्याही विशिष्ट खताबद्दल इतर खते खरेदी करण्याची सक्ती करू नये.
- वाजवी दर: खतांची विक्री एमआरपीपेक्षा जास्त दराने करू नये.
- वेळेवर उपलब्धता: शेतकऱ्यांच्या मागणीनुसार आणि वेळेवर सर्व प्रकारची खते उपलब्ध करून द्यावीत.
- कृत्रिम टंचाई टाळा: सातत्याचा पुरवठा सुरळीत ठेवून कोणतीही कृत्रिम टंचाई निर्माण करू नये.
- पारदर्शक वितरण: खताचे वितरण पूर्णपणे पारदर्शक असावे. कृषी सेवा केंद्रांच्या दर्शनी भागात खताचे दर आणि उपलब्धता याबाबतची माहिती लावावी.
- नियमांचे पालन: खत वितरण आणि विक्रीसंबंधी असलेल्या सर्व नियमांचे काटेकोर पालन करणे बंधनकारक आहे.
शेतकऱ्यांसाठी सूचना:
जिल्हा अधिक कृषी अधिकारी रविंद्र माने यांनी शेतकऱ्यांना आवाहन केले आहे की, खते आणि कीटकनाशके खरेदी करताना काही गोष्टींची विशेष काळजी घ्यावी:
- अधिकृत केंद्रातून खरेदी: अधिकृत परवानाधारक कृषी सेवा केंद्रातूनच खरेदी करा.
- पक्की पावती घ्या: खरेदी करताना पक्की पावती घ्यावी. पावतीवर खरेदी केलेल्या उत्पादनाचा संपूर्ण तपशील आणि विक्रेत्याची स्वाक्षरी असल्याची खात्री करा.
- ई-पॉस मशीनवर बिल: अनुदानित रासायनिक खतांची खरेदी केल्यावर विक्रेत्यांकडून ई-पॉस मशीनवरती बिल घ्यावे.
- किंमत तपासा: खरेदी केल्यानंतर खताच्या बॅगवरील किंमत आणि विक्रेत्याने दिलेले बिल तपासून घ्या.
- बियाणांची तपासणी: बियाणे खरेदी करताना त्यात टोन, बॅच, पिशवी व त्यातील तोटे यांची हमी तपासा. पिशवी सीलबंद असल्याची खात्री करा आणि अंतिम मुदत तपासा.
- कंपनीनुसार खरेदी: मागणीकृत कंपनीचे बियाणे, खते, कीटकनाशके खरेदी करा.
तपासणी आणि तक्रार निवारण:
कृषी अधिकाऱ्यांनी त्यांच्या गोडाऊनमध्ये नियमितपणे तपासणी करून अयोग्य व अनधिकृत साठा आढळल्यास त्वरित कारवाई करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. तसेच, निविष्ठा उपलब्धता, दर व इतर प्रकारच्या अनुषंगाने तक्रारींचे निवारण करण्यासाठी जिल्हा व तालुकास्तरावर तक्रार निवारण कक्षाची स्थापना करण्यात आली आहे.
जिल्हास्तरावरील तक्रार निवारण कक्षाचा संपर्क क्रमांक ०२४७२२२३७९४ असा असून, शेतकऱ्यांनी आपल्या तालुक्यातील तालुका कृषी अधिकारी, पंचायत समिती कृषी अधिकारी तसेच क्षेत्रीय कर्मचारी यांचेकडे देखील तक्रार नोंदवावी, असे आवाहन रविंद्र माने यांनी केले.