कल्पना करा, कोल्हापूर जिल्ह्यातील कागल तालुक्यातील यमगे नावाचं एक छोटंसं गाव. जिथं हक्काचं घर नाही, घरात उजेडासाठी वीज नाही. अशा परिस्थितीत, उन्हातान्हात मेंढ्यांच्या मागे फिरणारा एक मुलगा देशातील सर्वात प्रतिष्ठेची परीक्षा, UPSC, पास होऊन थेट IPS अधिकारी बनतो! ही केवळ बातमी नाही, तर एका धगधगत्या संघर्षाची आणि अदम्य जिद्दीची कहाणी आहे – बिरूदेव डोणेची कहाणी!
’12th FAIL’ सिनेमातील संघर्ष तर आपल्याला पडद्यावर दिसला, पण बिरूदेवने तो प्रत्यक्ष जगला. सर्वसामान्य धनगर कुटुंबात जन्म, पाचवीला पुजलेली गरिबी, वडिलांचे आजारपण, आर्थिक अडचणींचा डोंगर… इतकं कमी होतं की काय, पुण्यात त्याचा फोनही हरवला आणि मदतीसाठी गेलेल्या पोलिसांकडूनही उपेक्षाच मिळाली. खाचखळग्यांनी भरलेल्या या वाटेवर कोणीही सामान्य माणूस खचला असता.
पण बिरूदेव हार मानणाऱ्यातला नव्हता! त्याच्या रक्तातच संघर्ष भिनला होता. जिथं साधा दिवा पेटायला वीज नव्हती, तिथे त्याने मनात ज्ञानाची ज्योत पेटवली. मेंढ्यांच्या आवाजात अभ्यासाचे सूर मिसळले, परिस्थितीच्या छाताडावर पाय देऊन त्याने यशाकडे झेप घेतली. त्याने केवळ स्वप्न पाहिलं नाही, तर ते वास्तवात आणण्यासाठी रक्ताचं पाणी केलं.
डोक्यावर टोपी, खांद्यावर शाल… मेंढ्यांच्या मागे फिरणारा कोल्हापूर जिल्ह्यातील कागल तालुक्यातील यमगे गावचा एक तरुण, बिरूदेव डोणे, आज थेट IPS अधिकारी बनला आहे! अवघ्या २७ वर्षांच्या बिरूदेवने UPSC 2024 च्या परीक्षेत पहिल्याच प्रयत्नात ५५१ वी रँक मिळवून केवळ स्वतःच्याच नाही, तर संपूर्ण कागल तालुक्याच्या इतिहासात सुवर्णपान लिहिलंय – तो कागलचा पहिला IPS अधिकारी ठरला आहे!
ही केवळ एका यशाची कहाणी नाही, तर जिद्दीच्या आणि संघर्षाच्या भट्टीतून तावून सुलाखून निघालेल्या एका योद्ध्याची गाथा आहे. बिरूदेवचा जन्म एका सामान्य मेंढपाळ कुटुंबात झाला. वडील, सिद्धाप्पा डोणे, स्वतः शिकलेले असूनही कुटुंबासाठी त्यांनी मेंढपाळाचा मार्ग स्वीकारला. बिरूदेवनेही लहानपणापासून वडिलांसोबत मेंढ्या वळल्या, पण शिक्षणाचं स्वप्न कधी विझू दिलं नाही. त्याचा भाऊ, वासुदेव, सैन्यात भरती झाला आणि त्याने बिरूदेवच्या शिक्षणाला मोठा हातभार लावला.
बिरूदेवची शिक्षणाची सुरुवात झाली ती यमगेच्याच सरकारी शाळेतून. पुढे मुरगूडच्या शिवराज कॉलेजमधून बारावी आणि मग पुण्याच्या नामांकित COEP कॉलेजमधून इंजिनिअरिंग पूर्ण केलं. पण त्याचं ध्येय होतं खाकी वर्दीचं! त्यासाठी त्याने थेट दिल्ली गाठलं, UPSC च्या तयारीसाठी कोचिंग क्लास लावला. मात्र, तिथेही आर्थिक अडचणींनी पिच्छा पुरवला.
’12th FAIL’ सिनेमातील संघर्ष बिरूदेव प्रत्यक्ष जगला – घरची गरिबी, वडिलांचा व्यवसाय, भावाचा आधार, दिल्लीतील आर्थिक ओढाताण… या सगळ्यांवर मात करत, त्याने परिस्थितीलाच आव्हान दिलं. जिथं साधा दिवा पेटायला वीज नव्हती, तिथे त्याने मनात ज्ञानाची ज्योत पेटवली. मेंढ्यांच्या आवाजात अभ्यासाचे सूर मिसळले आणि पहिल्याच फटक्यात UPSC चं मैदान मारलं!
आज बिरूदेव डोणे हा फक्त एक IPS अधिकारी नाही, तर तो ग्रामीण भागातील, खेड्यापाड्यातील, अठरापगड समाजातील लाखो तरुणांसाठी एक चालतीबोलती प्रेरणा आहे. त्याची कहाणी सांगते की परिस्थिती कितीही बिकट असली, तरी जिद्द, मेहनत आणि ध्येयावरची निष्ठा असेल, तर आभाळालाही गवसणी घालता येते. एका मेंढपाळाच्या मुलाने मिळवलेलं हे यश म्हणजे अंधारात चमकणाऱ्या विजेसारखं आहे, जे अनेकांच्या आयुष्यात आशेचा प्रकाश पेरेल! बिरूदेवचं कौतुक करावं तितकं थोडंच आहे, कारण त्याने हे सिद्ध केलंय की कर्तृत्वाला परिस्थितीचं बंधन नसतं!
