बदलापूर येथील अत्यंत दुर्दैवी आणि धक्कादायक घटना, जिथे दोन निरागस मुलींवर लैंगिक अत्याचार झाला, समाजाच्या अंतरात्म्याला हादरा देणारी आहे. या घटनेनंतर आरोपी अक्षय शिंदे याचा एन्काउंटर पोलिसांनी केला, आणि यातून आता एक नवा वाद उद्भवला आहे. पोलिसांनी केलेल्या कारवाईवर विरोधी पक्ष आक्रमक झाला असून, त्यांनी यावर राजकारण करणे सुरू केले आहे. आता या विषयावर चर्चा आणि विचारमंथन करणे आवश्यक ठरते.
प्रथमदर्शनी, लैंगिक अत्याचारासारख्या क्रूर गुन्ह्यांसाठी समाजात तीव्र संताप असणे स्वाभाविक आहे. मुलींच्या भविष्यावर खोल आघात करणाऱ्या अशा घटनांमध्ये, समाजाच्या न्यायाच्या भावना उचल खाण्याचा एक असंतुलित प्रवाह दिसतो. यामुळे काही वेळा कायद्याच्या बाहेरील कारवाया, जसे की एन्काउंटर, योग्य ठरतात का, यावर प्रश्न उभे राहतात. आरोपींना फाशी किंवा तत्काळ शिक्षा व्हावी, अशी अपेक्षा नागरिकांकडून वारंवार केली जाते. पण त्या मागे कायद्याच्या चौकटीत राहूनच काम केले पाहिजे. पोलिसांच्या एन्काउंटरची पद्धत कायदेशीर प्रणालीला धक्का देते का, हा गंभीर प्रश्न आहे.
या घटनेमध्ये पोलिसांनी केलेल्या स्पष्टीकरणानुसार, आरोपी अक्षय शिंदेने तपासादरम्यान पोलिसांच्या रिव्हॉल्व्हरवर ताबा मिळवून शिपायावर गोळीबार केला आणि आत्मरक्षणार्थ त्याला ठार मारावे लागले. अशा घटनांमध्ये पोलिसांना स्वसंरक्षणात तत्काळ निर्णय घ्यावा लागतो, याचा आदर असायला हवा. पण तरीसुद्धा, एन्काउंटरच्या अशा घटनांवर संपूर्णपणे विश्वास ठेवून चालणार नाही. या प्रकरणाची चौकशी स्वतंत्र यंत्रणेकडून होणे गरजेचे आहे, जेणेकरून सत्य बाहेर येईल.
विरोधी पक्षाकडून या एन्काउंटरच्या घटनेवर राजकीय भांडवल करणे अत्यंत दुर्दैवी आहे. ज्या वेळी मुलींवर लैंगिक अत्याचारासारखा संवेदनशील विषय समोर आहे, त्या वेळी राजकारणाला वाव देणे ही केवळ सत्ता संघर्षासाठी केलेली एक स्वार्थी कृती म्हणावी लागेल. बलात्कारासारख्या गुन्ह्यातील आरोपींना कठोर शिक्षा मिळायलाच हवी, यावर कुणाचेही मतभेद नाहीत. पण कायदा हातात घेऊन अशा घटनांवर न्याय करणे, हा योग्य मार्ग नाही.
आता या प्रकरणातील सर्व बाजूंवर विचार करणे गरजेचे आहे. न्यायालयीन प्रक्रिया आणि तपास यंत्रणा या स्वतंत्रपणे काम करायला हव्यात. या घटनेत आरोपीने कायदेशीर प्रक्रिया पार न करता एन्काउंटरमध्ये जीव गमावला असला, तरीही यातली सत्यता न्यायालयाच्या कसोटीवर तपासली गेली पाहिजे.
शेवटी, राजकारणापलीकडे जाऊन मुलींवर अत्याचार करणाऱ्या आरोपींना कठोर शिक्षा मिळावी, यासाठी सरकार आणि विरोधकांनी एकत्र येऊन समाजातील अशा प्रवृत्तींचा विरोध करणे हे अधिक महत्त्वाचे आहे. राजकीय प्रतिष्ठेपेक्षा समाजातील निरागसतेचे रक्षण आणि न्यायप्रक्रियेला आदर देणे याला प्राधान्य दिले पाहिजे.
- सुनील ढेपे , संपादक, धाराशिव लाइव्ह