मुंबईच्या धकाधकीच्या जीवनात प्रत्येकाच्या आयुष्यात एक संघर्ष असतो. पण काही मोजकेच लोक त्या संघर्षाला यशाची दिशा देतात. लक्ष्मण उतेकर हे त्यापैकीच एक. गावाकडून मुंबईत आलेल्या या तरुणाने वडापावच्या गाडीकडून थेट बॉलीवूडच्या मोठ्या सेट्सपर्यंतचा प्रवास केला आहे. हा प्रवास जितका खडतर, तितकाच प्रेरणादायी!
संघर्षाची सुरुवात : वडापाव स्टॉल ते एडिटिंग स्टुडिओ
घर सोडून मुंबईत आलेल्या लक्ष्मण यांनी सुरुवातीला शिवाजी पार्क परिसरात वडापावचा स्टॉल सुरू केला. पण नशिबाला हे मान्य नव्हतं. एका दिवशी महापालिकेच्या अधिकाऱ्यांनी त्यांची हातगाडी जप्त केली आणि लक्ष्मण उतेकर यांच्या आयुष्याचा नवा अध्याय सुरू झाला.
त्याच काळात एका वृत्तपत्रात एडिटिंग स्टुडिओमध्ये पियूनसाठी नोकरीची जाहिरात पाहिली. मनात सिनेमा बनवायचा ध्यास असल्याने त्यांनी तिथे नोकरी पत्करली. स्टुडिओच्या गोंधळलेल्या वातावरणात त्यांच्या डोळ्यांसमोर कॅमेऱ्यांचा खेळ सुरू झाला. कॅमेरा हाताळण्याची संधी मिळाली आणि त्यांचं आयुष्य एका वेगळ्याच दिशेने वळलं.
कॅमेरामन ते सिनेमॅटोग्राफर
पियून ते कॅमेरा अटेंडंट, मग चीफ कॅमेरा अटेंडंट, असिस्टंट कॅमेरामन आणि शेवटी कॅमेरामन – हा प्रवास त्यांनी मेहनतीच्या जोरावर केला. राजस्थानमध्ये पहिला म्युझिक व्हिडीओ शूट करून त्यांनी आपलं नशीब आजमावलं आणि त्यानंतर सिनेमॅटोग्राफीच्या क्षेत्रात पाऊल ठेवलं.
त्यांनी Khanna and Iyer (2007) पासून सिनेमॅटोग्राफीला सुरुवात केली आणि पुढे Blue (2009), English Vinglish (2012), Dear Zindagi, Hindi Medium, 102 Not Out यांसारख्या हिंदी सिनेमांसाठी काम केलं.
‘टपाल’ ते ‘लुका छुपी’ – दिग्दर्शक म्हणून प्रवास
सिनेमॅटोग्राफीच्या अनुभवातून दिग्दर्शनात उतरायचं ठरवलं आणि 2013 मध्ये ‘टपाल’ या मराठी सिनेमाने त्यांच्या दिग्दर्शनाच्या प्रवासाला सुरुवात केली. त्यानंतर ‘लालबागची राणी’ (2016) केला, पण मोठा ब्रेक त्यांना 2019 मध्ये मिळाला, जेव्हा त्यांनी ‘लुका छुपी’ दिग्दर्शित केला. हा लिव्ह-इन रिलेशनशिपवर आधारित चित्रपट 128.86 कोटींच्या कमाईसह सुपरहिट ठरला!
‘मिमी’ आणि पुढील झेप
2021 मध्ये आलेल्या ‘मिमी’ या सिनेमाने लक्ष्मण उतेकर यांना बॉलीवूडमध्ये भक्कम स्थान मिळवून दिलं. हा चित्रपट मराठीतील ‘मला आई व्हायचंय’ या राष्ट्रीय पुरस्कार विजेत्या सिनेमाचा हिंदी रीमेक होता. क्रिती सेननच्या अभिनयाने हा चित्रपट गाजला आणि लक्ष्मण उतेकर यांची दिग्दर्शन शैली पुन्हा चर्चेत आली.
यानंतर 2023 मध्ये आलेल्या ‘जरा हटके जरा बचके’ ने त्यांचा वेगळा बाज सादर केला. 2024 मध्ये त्यांनी ‘Teri Baton Mein Aisa Uljha Jiya’ च्या माध्यमातून निर्माता म्हणूनही पदार्पण केलं.
‘छावा’ – संभाजी महाराजांचा भव्य इतिहास
आता लक्ष्मण उतेकर एक ऐतिहासिक सिनेमा घेऊन आले आहेत – ‘छावा’! छत्रपती संभाजी महाराजांच्या जीवनावर आधारित या चित्रपटात विकी कौशल मुख्य भूमिकेत आहेत. ही भूमिका आणि हा सिनेमा त्यांच्या कारकिर्दीतील सर्वात मोठा आणि ऐतिहासिक प्रकल्प ठरणार आहे.
स्वप्नं सत्यात उतरण्यासाठी चिकाटी हवी!
लक्ष्मण उतेकर यांचा प्रवास दाखवतो की संघर्षाला संधीमध्ये बदलण्याची जिद्द असली, तर काहीही अशक्य नाही. मुंबईच्या रस्त्यांवर वडापाव विकणाऱ्या मुलाने बॉलीवूडचा प्रतिष्ठित दिग्दर्शक होईपर्यंतचा प्रवास फक्त मेहनतीने घडला. आज ते केवळ एक यशस्वी दिग्दर्शक नाहीत, तर स्वप्नांचा पाठलाग करणाऱ्या प्रत्येकासाठी एक प्रेरणास्थान आहेत!