बदलापूरच्या शाळेत घडलेल्या अमानुष लैंगिक अत्याचाराने संपूर्ण महाराष्ट्राला हादरवून सोडले आहे. केवळ आठवडाभरात राज्यात मुलींवरील अत्याचाराच्या १२ घटना घडल्या आहेत, या आकडेवारीने आपल्या समाजाच्या नैतिक अध:पाताची भयावहता अधोरेखित होते. कोल्हापूरमध्ये तर एका निष्पाप मुलीवर बलात्कार करून तिची निर्घृण हत्या करण्यात आली. या घटना केवळ संख्या नाहीत, तर आपल्या सामाजिक विवेकाच्या कंगाल झालेल्या अवस्थेचे ज्वलंत उदाहरण आहेत.
पुरोगामी म्हणवणाऱ्या महाराष्ट्रात मुली आणि स्त्रिया अशा अमानुष अत्याचारांना बळी पडत असतील, तर आपण खरोखरच पुरोगामी आहोत का, हा प्रश्न निर्माण होतो. या घटनांमुळे आपल्या सामाजिक आणि नैतिक मूल्यांची पोकळी अधोरेखित होते. अत्याचाराच्या घटनांमध्ये वाढ होत असताना, कायद्याची भीती आणि नैतिक मूल्ये कुठे हरवली आहेत, असा सवाल समाजाला करावा लागतो.
शिक्षणसंस्था ही मुलांच्या सर्वांगीण विकासासाठी आणि सुरक्षिततेसाठी असतात. मात्र, शाळेतच मुलींवर अत्याचार होत असतील, तर त्यांच्या सुरक्षिततेची हमी कोण देणार? बदलापूरच्या घटनेत शाळा प्रशासनाने सुरुवातीला या घटनेकडे दुर्लक्ष केल्याचा आरोप आहे. यावरून शाळांमध्ये मुलांच्या सुरक्षिततेबाबत किती उदासीनता आहे, हे दिसून येते. शाळांमध्ये मुलांच्या सुरक्षिततेसाठी कठोर नियम आणि त्यांची प्रभावी अंमलबजावणी करणे आवश्यक आहे.
अत्याचाराच्या घटनांमागे अनेक कारणे असू शकतात. समाजातील वाढते लैंगिक विकृतीकरण, कुटुंबातील घटते संस्कार, अश्लील साहित्याचा वाढता प्रभाव, कायद्याची कमी होत चाललेली भीती ही काही कारणे असू शकतात. या समस्येवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी कठोर कायदे आणि त्यांची प्रभावी अंमलबजावणी आवश्यक आहे. तसेच, समाजात लैंगिक शिक्षणाची गरज आहे. मुलांना लहानपणापासूनच चांगल्या-वाईटाचे भान दिले पाहिजे.
या घटनांमुळे समाजात भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे. पालक आपल्या मुलींना घराबाहेर पाठवताना घाबरत आहेत. या भीतीवर मात करण्यासाठी समाजाने एकत्र येऊन अशा घटनांचा निषेध करणे गरजेचे आहे. अत्याचार करणाऱ्यांना कठोरात कठोर शिक्षा झाली पाहिजे, जेणेकरून इतरांना धडा मिळेल.
समाजातील प्रत्येक घटकाला या समस्येवर गांभीर्याने विचार करणे आवश्यक आहे. शासन, प्रशासन, पोलीस, शिक्षणसंस्था, पालक, सामाजिक संस्था या सर्वांनी एकत्र येऊन मुलींच्या सुरक्षिततेसाठी प्रयत्न केले पाहिजेत. केवळ कायद्याच्या बळावरच ही समस्या सुटणार नाही, तर समाजाच्या मानसिकतेत बदल घडवून आणणे गरजेचे आहे. लैंगिक समानता, आदर आणि संवेदनशीलता या मूल्यांवर आधारित समाज निर्माण करण्यासाठी आपण सर्वांनी प्रयत्न केले पाहिजेत.
आज आपल्याला ‘पुरोगामी महाराष्ट्र’ नव्हे, तर ‘सुरक्षित महाराष्ट्र’ घडवायचा आहे. यासाठी आपण सर्वांनी एकत्र येऊन प्रयत्न केले पाहिजेत. समाजातील प्रत्येक व्यक्तीने आपली जबाबदारी ओळखून या दिशेने कार्य केले पाहिजे. केवळ कायद्याच्या भीतीने नव्हे, तर नैतिक जाणीवेतून मुलींचा आदर करणे आणि त्यांच्या सुरक्षिततेची काळजी घेणे हे आपले कर्तव्य आहे.
बदलापूरची घटना आपल्याला जागे करणारी आहे. या घटनेनंतर आपण केवळ संताप व्यक्त करून थांबता कामा नये, तर कृती करण्याची वेळ आली आहे. एक सुरक्षित आणि आदरणीय समाज निर्माण करण्यासाठी आपण सर्वांनी एकत्र येऊन प्रयत्न केले पाहिजेत. केवळ अशाच प्रयत्नांतून आपण एक खऱ्या अर्थाने पुरोगामी आणि सुरक्षित महाराष्ट्र घडवू शकू.
– सुनील ढेपे , संपादक, धाराशिव लाइव्ह